21 سپتامبر 2022- پژوهش جدیدی که در نشست سالانه انجمن اروپایی مطالعه دیابت (EASD) در استکهلم سوئد (19 تا 23 سپتامبر) ارائه شد، نشان داد که لرزیدن در هنگام قرار گرفتن مکرر در معرض سرما، تحمل گلوکز را بهبود می‌بخشد، قند خون ناشتا، سطح چربی خون، و به طور قابل توجهی فشار خون را در بزرگسالان دارای اضافه وزن و چاق کاهش می دهد.
این مطالعه ی مقدماتی که توسط آدام سلرز، استن ون بیک و همکارانش از دانشگاه ماستریخت در هلند انجام شد، پتانسیل قرار گرفتن مکرر در معرض سرمایی که منجر به لرزیدن می شود را به عنوان یک استراتژی جایگزین برای درمان و پیشگیری از دیابت نوع 2 (T2D) نشان داد.
تحقیقات قبلی نشان داده اند که وقتی انسان در سرما قرار می گیرد، گلوکز سریعتر از خون پاک می شود. تصور می شد که چربی قهوه ای نقش مهمی در کاهش قند خون و بهبود حساسیت به انسولین در انسان ایفا می کند و در نتیجه به کاهش مقاومت به انسولین و خطر بیماری ها از جمله دیابت کمک می کند.
دکتر سلرز توضیح داد: چربی قهوه ای یک سیستم گرمایش متابولیکی در بدن ما است که کالری می سوزاند و با تولید گرما از رسوب کالری به عنوان چربی سفید معمولی جلوگیری می کند. چربی قهوه ای در هنگام قرار گرفتن در معرض سرما و هنگام غذا خوردن فعال می شود، اما فعالیت آن در افراد مسن و افراد چاق و دیابت کمتر است.
مطالعه قبلی نشان داده بود که 10 روز سازگاری خفیف به سرما (14 تا 15 درجه سانتیگراد، 6 ساعت در روز) به طور قابل توجهی حساسیت به انسولین را در بیماران مبتلا بهدیابت نوع 2 بهبود می بخشد. اما تغییر در چربی قهوه ای پس از سازگاری با سرما جزئی بود و نمی توانست بهبود زیادی که در حساسیت به انسولین ایجاد شده بود را توضیح دهد. با این حال، پس از سازگاری با سرما، انتقال ناقل گلوکز 4 (GLUT4) در عضله اسکلتی افزایش یافت، در طی آن GLUT4 به موقعیت مطلوب تری حرکت می کرد که پاکسازی گلوکز از خون و عضله را تسهیل می نمود.
اما اگرچه گرمازایی بدون لرزیدن - که گرما را از انرژی ذخیره شده بدون انقباض عضلانی تولید می کند - در سازگاری خفیف به سرما نقش دارد، یک مطالعه پیگیری نشان داد که برخی از سطوح (خفیف) فعالیت عضلانی/لرزیدن ممکن است در فعال کردن اثرات مفید متابولیکی ناشی از سرما بسیار مهم باشد.
وقتی بدنمان سرد می شود، چربی قهوه‌ای فعال می شود، تا کالری را بسوزاند و گرما را آزاد کرده و از ما محافظت کند. علاوه بر این، ماهیچه‌ها می‌توانند به صورت مکانیکی منقبض شوند یا بلرزند و در نتیجه گرما ایجاد کنند. زیرا عضله به میزان قابل توجهی بیشتر از چربی قهوه‌ای در بدن انسان وجود دارد. دکتر سلرز توضیح داد که لرزیدن می تواند کالری بیشتری بسوزاند و گرمای بیشتری تولید کند.
برای یافتن اطلاعات بیشتر، محققان داوطلبان شامل 11 مرد و 4 زن یائسه ی دارای اضافه وزن یا چاق(سنین 40 تا 75 سال، نمایه ی توده ی بدنی27-35 کیلوگرم بر متر مربع) را در طی 10 روز متوالی در معرض سرما قرار دادند تا آنها شروع به لرزیدن کنند. برای این کار آنها لباسهایی که آب سرد از لایه های آن عبور می کرد، پوشیدند تا دانشمندان بتوانند به میزان مناسب دما را کاهش داده و کنترل کنند. شرکت کنندگان در معرض دماهایی از 32 درجه سانتیگراد تا 10 درجه سانتیگراد قرار گرفتند تا زمانی که به مدت یک ساعت در روز میلرزیدند.
لرزیدن بدن آنها توسط دستگاه های مخصوصی که روی پوست قرار داده شده بود و فعالیت الکتریکی ماهیچه ها را حس می کرد و همچنین مشاهده بصری، کنترل می شد. یک ساعت لرزیدن، زمانی شروع شد که مصرف انرژی فرد در حالت استراحت، 50 درصد افزایش می یافت.
قبل و بعد از مداخله، تست تحمل گلوکز خوراکی 2 ساعته (OGTT) تحت شرایط ترمونوترال - دمای محیطی که در آن بدن برای حفظ دمای هسته خود نیازی به تولید گرما ندارد-، انجام شد. محققان همچنین ضربان قلب و فشار خون را اندازه‌گیری نموده و برای تعیین تغییرات احتمالی مرتبط با متابولیسم گلوکز در عضله، مانند جابه‌جایی GLUT4، از عضله نمونه‌برداری کردند.
یافته ها نشان داد که لرزیدن مکرر ناشی از سرما، به طور قابل توجهی میانگین غلظت گلوکز پلاسمای ناشتا را از 5.84 به 5.67 میلی مول در لیتر کاهش می دهد و تحمل گلوکز را تا 6 درصد بهبود می بخشد.
غلظت انسولین پلاسما قبل و در طول آزمایش OGTT پس از مداخله ی سرمایی منجر به لرز تحت تأثیر قرار نگرفت. این نشان می دهد که بهبود گلوکز ناشتا و تحمل گلوکز پس از لرز مکرر به دلیل افزایش انسولین در خون، نبوده است.
جالب توجه است که غلظت تری گلیسیرید پلاسمای ناشتا و اسیدهای چرب آزاد به ترتیب به میزان قابل توجه 32% و 11% کاهش یافت، اینها سوخت‌های اصلی چربی در بدن هستند و تصور می‌شود که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش داده و به ایجاد مقاومت به انسولین کمک می‌کنند.
علاوه بر این، قرار گرفتن مکرر در معرض سرما به طور قابل توجهی فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را به ترتیب حدود 10 میلی‌متر جیوه و 7 میلی‌متر جیوه کاهش داد و سبب کاهش ضربان قلب در حالت استراحت هنگام اندازه‌گیری در شرایط ترمونوترال، گردید.
با کمال تعجب، جابجاییGLUT4 عضله پس از مداخله ی سرمایی منجر به لرزیدن، تغییری نکرد. این نشان می دهد که تغییرات دیگری در عضله اسکلتی، و/یا به طور بالقوه، در سایر اندام ها رخ می دهد که می تواند بهبود تحمل گلوکز اندازه گیری شده را توضیح دهد.
نویسندگان چندین محدودیت این مطالعه، از جمله ناتوانی در نتیجه گیری علّی قوی در مورد تأثیر مستقیم قرار گرفتن در معرض سرما بر سلامت متابولیک را تأیید کردند. آنها همچنین خاطرنشان کردند که علیرغم اقدامات انجام شده برای کنترل رژیم غذایی و فعالیت بدنی، سایر عوامل سبک زندگی یا عوامل ژنتیکی که در مطالعه فعلی اندازه گیری نشده اند، می توانند بر یافته هاتاثیر گذاشته باشند.
دکتر سلرز گفت: با این وجود، این اولین قدم مهم برای بررسی تأثیر لرزیدن ناشی از سرما بر سلامتی است. یافته‌های ما امیدوارکننده هستند و ممکن است پیامدهای سلامتی مهمی داشته باشند، زیرا لرزیدن، بسیاری از پیامدهای سلامت قلبی متابولیکی مرتبط با بیماری‌هایی مانند دیابت نوع 2 را بهبود می‌بخشد. در مطالعات آینده، ما قصد داریم اثر لرزیدن را در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 ارزیابی کنیم.
منبع:
https://medicalxpress.com/news/2022-09-cold-exposure-combat-diabetes-provokes.html